PERANAN BELIA IRANUN DALAM EKONOMI DI SABAH

Masyarakat Iranun di Kota Belud dan Tungku secara tradisional terlibat dalam sektor pertanian dan perikanan. Mereka mengusahakan tanaman padi, kelapa, dan hasil pertanian lain, serta menangkap ikan di perairan tempatan.​

1. Penglibatan Belia Iranun dalam Ekonomi Moden

Walaupun data kuantitatif secara spesifik mengenai penglibatan belia Iranun dalam ekonomi moden di Kota Belud dan Tungku sukar diperoleh, terdapat beberapa inisiatif dan program yang menunjukkan peranan mereka:​

• Program Latihan Kemahiran: Kerajaan Sabah melalui pelbagai agensi telah melaksanakan program latihan kemahiran untuk belia, termasuk komuniti Iranun, dalam bidang seperti keusahawanan, teknologi maklumat, dan pelancongan. Saya pernah menjadi tenaga pengajar tajaan JPSM bagi beberapa kursus kemahiran secara online (Semasa PKP), penyertaan belia Iranun ketika itu masih ditahap yang agak sedikit namun saya yakin pada ketika ini ramai belia Iranun yang mula mendapatkan kemahiran dibeberapa agensi berkaitan.​

• Keusahawanan: Beberapa belia Iranun telah memulakan perniagaan kecil dan sederhana dalam sektor seperti makanan dan minuman, kraftangan, dan perkhidmatan pelancongan. Contohnya, mereka menghasilkan dan memasarkan produk makanan tradisional Iranun ke pasaran tempatan dan luar negeri. Saya juga berbangga bila mana ada belia Iranun yang bergiat dalam perniagaan samada skala kecil atau besar.​

2. Cabaran dan Peluang

Belia Iranun menghadapi cabaran seperti akses terhad kepada modal dan pasaran, serta keperluan untuk meningkatkan kemahiran dalam teknologi moden. Namun, saya yakin dengan sokongan kerajaan dan organisasi bukan kerajaan, terdapat peluang untuk mereka meningkatkan penglibatan dalam ekonomi melalui:​

• Pendidikan dan Latihan: Meningkatkan akses kepada pendidikan tinggi dan latihan kemahiran dalam bidang yang relevan dengan keperluan pasaran.​

• Teknologi Digital: Menggalakkan penggunaan teknologi digital dalam perniagaan untuk mencapai pasaran yang lebih luas.​

• Rangkaian dan Kerjasama: Membina rangkaian dengan usahawan lain dan menyertai persatuan perniagaan untuk berkongsi pengetahuan dan sumber.​

Walaupun data spesifik mengenai peranan belia Iranun dalam ekonomi di Kota Belud dan Tungku adalah terhad, terdapat bukti "anekdot" bahawa mereka semakin terlibat dalam pelbagai sektor ekonomi moden. Dengan sokongan berterusan dalam bentuk pendidikan, latihan, dan akses kepada sumber, belia Iranun berpotensi untuk memainkan peranan yang lebih signifikan dalam pembangunan ekonomi tempatan.

Read more...

Peranan Wanita Iranun dalam Ekonomi Keluarga

Dalam sesebuah masyarakat, wanita sering memainkan peranan penting dalam membentuk kestabilan ekonomi keluarga. Bagi masyarakat Iranun di Sabah, peranan wanita bukan sekadar terbatas kepada tugas domestik, malah mereka turut aktif dalam pelbagai sektor ekonomi, sama ada secara langsung atau tidak langsung. Seiring dengan perubahan zaman, wanita Iranun semakin menonjol dalam bidang perniagaan, pendidikan, dan pekerjaan profesional, menjadikan mereka sebagai tonggak utama dalam memastikan kelangsungan ekonomi keluarga dan komuniti.

Peranan Tradisional Wanita Iranun dalam Ekonomi

Sejak dahulu lagi, wanita Iranun telah terlibat dalam kegiatan ekonomi yang menyokong kelangsungan hidup keluarga mereka. Mereka membantu dalam sektor pertanian, perikanan, dan kraftangan, selain turut mengurus hasil jualan di pasar atau secara pertukaran barangan dengan masyarakat sekitar.

1. Pertanian dan Perikanan

   • Wanita Iranun sering membantu dalam kerja-kerja pertanian seperti menanam padi, sayur-sayuran, dan tanaman lain untuk kegunaan harian.
   • Mereka juga terlibat dalam pemprosesan hasil laut, seperti membuat ikan kering dan belacan, yang menjadi sumber pendapatan tambahan keluarga.

2. Perniagaan Kecil-kecilan

• Sejak sekian lama, wanita Iranun aktif berniaga di pasar dengan menjual hasil pertanian dan makanan tradisional.
• Mereka juga menghasilkan kain tenunan dan barangan kraf tangan yang mempunyai nilai tinggi dalam pasaran tempatan dan luar.

Peranan Moden Wanita Iranun dalam Ekonomi

Dengan perkembangan ekonomi dan pendidikan, wanita Iranun kini semakin menonjol dalam pelbagai bidang ekonomi. Mereka bukan sahaja membantu dari aspek kewangan keluarga, malah ada yang menjadi pemimpin dalam sektor perniagaan dan profesional.

1. Pendidikan sebagai Asas Keusahawanan

• Pendidikan yang lebih baik membolehkan wanita Iranun mempelajari kemahiran keusahawanan dan mengembangkan perniagaan sendiri.
• Ramai wanita Iranun kini menjadi guru, pensyarah, dan tenaga kerja profesional yang menyumbang kepada ekonomi keluarga.

2. Keusahawanan dalam Pelbagai Bidang

   • Wanita Iranun kini menjalankan perniagaan dalam pelbagai sektor seperti:
     • Pelancongan: Mengendalikan homestay, agensi pelancongan, dan produk kraf tempatan.
     • Restoran & Makanan: Mengusahakan restoran dan katering dengan menu khas tradisional Iranun.
     • Perniagaan Digital & ICT: Memanfaatkan platform e-dagang untuk menjual produk secara dalam talian.
     • Konsultan & Perkhidmatan Profesional: Terlibat dalam perkhidmatan guaman, kewangan, dan perundingan.

3. Wanita Iranun sebagai Penyumbang Kewangan Keluarga

   • Dengan peningkatan pendapatan hasil perniagaan dan pekerjaan profesional, wanita Iranun membantu dalam perbelanjaan keluarga seperti pendidikan anak-anak dan perbelanjaan rumah tangga.
   • Mereka juga terlibat dalam simpanan dan pelaburan untuk masa depan keluarga.

Cabaran yang Dihadapi oleh Wanita Iranun

Walaupun wanita Iranun semakin maju dalam bidang ekonomi, mereka masih berhadapan dengan pelbagai cabaran, antaranya:

1. Akses kepada Modal dan Sumber Kewangan

   • Ramai wanita Iranun menghadapi kesukaran mendapatkan modal untuk mengembangkan perniagaan mereka.

2. Persaingan dalam Pasaran

   • Dengan persaingan dalam sektor perniagaan yang semakin sengit, wanita Iranun perlu sentiasa meningkatkan kemahiran dan strategi pemasaran mereka.

3. Cabaran dalam Mengimbangi Kerjaya dan Keluarga

   • Wanita yang bekerja dan berniaga sering menghadapi cabaran dalam membahagikan masa antara urusan keluarga dan kerjaya.

Bagi memastikan wanita Iranun terus maju dalam bidang ekonomi, beberapa langkah boleh diambil:

1. Pendidikan dan Latihan Keusahawanan

   • Pihak kerajaan dan NGO boleh menyediakan lebih banyak kursus keusahawanan dan latihan kemahiran bagi wanita Iranun.

2. Akses kepada Dana dan Pinjaman

   • Skim bantuan dan pinjaman mikro perlu diperluaskan untuk menyokong perniagaan wanita Iranun.

3. Jaringan dan Kerjasama

   • Wanita Iranun perlu membina rangkaian perniagaan yang lebih kukuh dengan usahawan lain bagi meningkatkan peluang kejayaan.

Wanita Iranun memainkan peranan yang amat penting dalam ekonomi keluarga dan masyarakat. Daripada sektor tradisional seperti pertanian dan perikanan kepada bidang moden seperti perniagaan dan profesional, mereka terus menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi. 

Walaupun berhadapan dengan cabaran, wanita Iranun berpotensi untuk lebih maju sekiranya diberikan peluang dan sokongan yang mencukupi. Dengan peningkatan pendidikan, akses kepada modal, serta latihan keusahawanan, masa depan wanita Iranun dalam ekonomi akan terus berkembang dan membawa manfaat kepada komuniti secara keseluruhan.

Read more...

Bagaimana Iranun Boleh Berdaya Saing dalam Dunia Perniagaan?

 

Masyarakat Iranun terkenal dengan kepakaran dalam bidang maritim dan pertanian. Namun, dengan perkembangan ekonomi dan globalisasi, terdapat keperluan untuk meningkatkan daya saing mereka dalam dunia perniagaan moden. Beberapa strategi dan pendekatan yang boleh diambil oleh masyarakat Iranun untuk berdaya saing dalam sektor perniagaan.

1. Memahami Latar Belakang Ekonomi Masyarakat Iranun

Masyarakat Iranun di Sabah telah lama terlibat dalam aktiviti ekonomi tradisional seperti perikanan dan pertanian. Kepakaran mereka dalam bidang ini telah menjadi asas ekonomi komuniti mereka. Namun, dengan perubahan ekonomi global, terdapat keperluan untuk menceburi sektor perniagaan yang lebih luas dan moden.

2. Pendidikan dan Latihan Keusahawanan

Pendidikan adalah kunci utama dalam meningkatkan daya saing dalam perniagaan. Masyarakat Iranun perlu diberikan akses kepada pendidikan formal dan latihan keusahawanan. Program latihan yang menekankan kemahiran perniagaan, pengurusan, dan teknologi boleh membantu mereka memahami dinamika perniagaan moden. Kerjasama dengan institusi pendidikan tinggi dan agensi kerajaan boleh menyediakan platform untuk latihan ini.

3. Akses kepada Pembiayaan

Salah satu cabaran utama bagi usahawan adalah akses kepada pembiayaan. Masyarakat Iranun perlu diberi maklumat dan bimbingan mengenai sumber pembiayaan yang tersedia, seperti pinjaman perniagaan, geran kerajaan, dan skim mikro kredit. Bank Rakyat, sebagai contoh, telah melaksanakan program seperti 'Santai Namun Sampai' yang bertujuan untuk meningkatkan penyertaan usahawan tempatan dalam sektor perniagaan.

 

4. Pembangunan Infrastruktur dan Teknologi

Akses kepada infrastruktur yang baik dan teknologi moden adalah penting untuk meningkatkan daya saing. Pelaburan dalam teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) boleh membuka peluang perniagaan dalam talian dan e-dagang. Selain itu, pembangunan infrastruktur fizikal seperti jalan raya dan kemudahan logistik akan memudahkan pergerakan barang dan perkhidmatan.

5. Pemasaran dan Jaringan Perniagaan

Usahawan Iranun perlu membina jaringan perniagaan yang kukuh dan strategi pemasaran yang efektif. Penglibatan dalam pameran perniagaan, persidangan, dan persatuan industri boleh membantu mereka membina hubungan dan mendapatkan maklumat terkini mengenai trend pasaran. Selain itu, penggunaan media sosial dan platform digital boleh meningkatkan jangkauan pemasaran mereka.

6. Pembangunan Produk dan Inova

Untuk bersaing dalam pasaran yang kompetitif, inovasi dalam produk dan perkhidmatan adalah penting. Masyarakat Iranun boleh memanfaatkan warisan budaya mereka dalam menghasilkan produk unik yang mempunyai nilai tambah. Sebagai contoh, hasil tenunan tradisional seperti 'Sambitan' yang dihasilkan oleh masyarakat Iranun di Kampung Rampayan Laut boleh dipasarkan sebagai produk kraf tangan premium.

7. Sokongan dan Dasar Kerajaan

Kerajaan memainkan peranan penting dalam menyediakan persekitaran yang kondusif untuk perniagaan. Pelaksanaan dasar afirmatif dan program sokongan seperti Dasar Ekonomi Baru (DEB) bertujuan untuk mengurangkan jurang ketidakseimbangan ekonomi antara kumpulan etnik di Malaysia.

Selain itu, program pembangunan inklusif yang menekankan penglibatan semua lapisan masyarakat dalam aktiviti ekonomi perlu diteruskan.

8. Penglibatan dalam Industri Pelancongan

Sabah merupakan destinasi pelancongan yang popular, dengan jumlah kedatangan pelancong yang tinggi. Masyarakat Iranun boleh memanfaatkan peluang ini dengan terlibat dalam industri pelancongan, seperti menyediakan perkhidmatan homestay, pemandu pelancong, dan menjual produk kraf tangan. Acara seperti 'Tamu Besar' yang menarik ramai pelancong boleh dijadikan platform untuk mempromosikan budaya dan produk Iranun.

9. Pengukuhan Institusi Komuniti

Penubuhan koperasi dan persatuan perniagaan dalam kalangan masyarakat Iranun boleh membantu dalam pengumpulan sumber dan sokongan sesama ahli. Institusi ini boleh berperanan dalam memberikan latihan, akses kepada pembiayaan, dan platform untuk berkongsi pengalaman dan pengetahuan.

10. Penyelidikan dan Pembangunan (R&D)

Pelaburan dalam penyelidikan dan pembangunan boleh membantu usahawan Iranun memahami keperluan pasaran dan mengembangkan produk yang memenuhi permintaan semasa. Kerjasama dengan institusi penyelidikan dan universiti boleh membuka peluang untuk inovasi dan peningkatan kualiti produk.

Untuk meningkatkan daya saing dalam dunia perniagaan, masyarakat Iranun perlu mengambil pendekatan holistik yang merangkumi pendidikan, akses kepada pembiayaan, pembangunan infrastruktur, pemasaran, inovasi, sokongan kerajaan, penglibatan dalam industri pelancongan, pengukuhan institusi komuniti, dan pelaburan dalam R&D. 

Selain itu, pemimpin Iranun juga perlu memainkan peranan penting dengan menjadi "Jambatan" untuk masyarakat iranun mengakses segala kemudahan berkaitan perniagaan. Peranan pemimpin itu bukan sahaja pada Politik bahkan merangkumi aspek kehidupan pengikutnya. Dengan strategi yang komprehensif dan sokongan daripada pelbagai pihak, masyarakat Iranun berpotensi untuk mencapai kejayaan dalam sektor perniagaan moden.

Read more...

Ekonomi Tradisional Iranun: Dari Perikanan ke Perniagaan

 

Masyarakat Iranun, sebuah kumpulan etnik yang menetap di Sabah, Malaysia, telah lama dikenali dengan keterlibatan mereka dalam aktiviti maritim. Kepakaran mereka dalam bidang pelayaran dan perikanan telah membentuk asas ekonomi tradisional mereka. Namun, seiring dengan perkembangan zaman, masyarakat Iranun telah menunjukkan adaptasi yang signifikan dengan menceburi pelbagai sektor perniagaan moden. Artikel ini akan mengupas santai transformasi ekonomi masyarakat Iranun dari perikanan tradisional kepada pelbagai bidang keusahawanan masa kini.

Keterlibatan Iranun dalam Bidang Perikanan

Sejak dahulu, masyarakat Iranun di Sabah telah bergantung kepada laut sebagai sumber utama kehidupan mereka. Aktiviti perikanan bukan sahaja menyediakan sumber makanan tetapi juga menjadi punca pendapatan utama bagi banyak keluarga Iranun. Kemahiran mereka dalam menangkap ikan dan pengetahuan tentang laut diwarisi turun-temurun, menjadikan mereka antara komuniti yang disegani dalam sektor perikanan di Sabah. Selain itu, mereka turut terlibat dalam aktiviti pertanian seperti penanaman padi huma sebagai sebahagian daripada ekonomi sara diri.

Peralihan kepada Sektor Perniagaan Moden

Dalam beberapa dekad kebelakangan ini, masyarakat Iranun telah menunjukkan kebolehan adaptasi yang tinggi dengan menceburi pelbagai sektor perniagaan moden. Perubahan ini didorong oleh keperluan untuk meningkatkan taraf hidup dan memanfaatkan peluang ekonomi yang lebih luas. Berikut adalah beberapa bidang perniagaan yang diceburi oleh usahawan Iranun masa kini:

1. Pelancongan

   Dengan keindahan semula jadi Sabah, beberapa usahawan Iranun telah mengambil inisiatif untuk menceburi industri pelancongan. Mereka mengusahakan pakej pelancongan yang menampilkan budaya Iranun, termasuk makanan tradisional dan aktiviti kebudayaan, untuk menarik pelancong tempatan dan antarabangsa.

2. Farmasi

   Bidang farmasi juga tidak ketinggalan, dengan anak-anak Iranun yang berpendidikan dalam bidang farmasi membuka perniagaan farmasi sendiri, menyediakan perkhidmatan kesihatan kepada komuniti setempat.

3. Kontraktor

   Seiring dengan pembangunan infrastruktur di Sabah, terdapat usahawan Iranun yang menceburi bidang kontraktor, terlibat dalam projek pembinaan dan penyelenggaraan, menyumbang kepada pembangunan fizikal negeri.

4. Agensi Pelancongan

   Selain daripada pelancongan, agensi pelancongan yang diusahakan oleh masyarakat Iranun menawarkan perkhidmatan perjalanan dan penginapan, memudahkan pelancong untuk meneroka keindahan Sabah.

5. Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT)

   Menyedari kepentingan teknologi dalam dunia moden, beberapa usahawan Iranun telah menceburi bidang ICT, menawarkan perkhidmatan seperti pembangunan perisian, reka bentuk laman web, dan penyelesaian IT kepada perniagaan lain.

6. Konsultan

   Bidang perundingan juga menjadi pilihan, dengan profesional Iranun menawarkan khidmat nasihat dalam pelbagai bidang seperti pengurusan, kewangan, dan latihan, membantu perniagaan lain untuk berkembang.

7. Restoran

   Makanan tradisional Iranun yang unik telah membuka peluang perniagaan dalam sektor restoran, di mana usahawan Iranun memperkenalkan masakan mereka kepada masyarakat luas, sekaligus memelihara warisan kulinari mereka.

8. Pendidikan

   Dalam usaha meningkatkan taraf pendidikan, terdapat juga anak-anak Iranun yang membuka pusat tuisyen dan institusi pendidikan, menyediakan peluang pembelajaran tambahan kepada pelajar di kawasan mereka.

9. Lain-lain

   Selain bidang-bidang yang disebutkan, usahawan Iranun turut terlibat dalam perniagaan seperti peruncitan, bengkel, dan kedai komputer, menunjukkan kepelbagaian dalam keusahawanan mereka.

 

Transformasi ekonomi masyarakat Iranun dari perikanan tradisional kepada pelbagai sektor perniagaan moden menunjukkan adaptasi dan daya saing mereka dalam menghadapi perubahan zaman. Keterlibatan dalam pelbagai bidang perniagaan bukan sahaja meningkatkan taraf hidup mereka tetapi juga menyumbang kepada pembangunan ekonomi Sabah secara keseluruhan. Dengan semangat keusahawanan yang kental, masyarakat Iranun terus memainkan peranan penting dalam lanskap ekonomi negeri, sambil memelihara warisan budaya mereka yang kaya.

Read more...

Analisis Politik Sabah: Dinamika, Cabaran, dan Masa Depan Menjelang Pilihan Raya Negeri

Sabah, sebuah negeri yang kaya dengan sejarah politik yang dinamik, bakal menghadapi satu lagi Pilihan Raya Negeri (PRN) yang dijangka membawa pelbagai perubahan dan cabaran. Sejak beberapa dekad yang lalu, landskap politik Sabah sentiasa berubah, dipengaruhi oleh faktor ekonomi, sosial, serta peranan pemain politik utama. Posting kali ini akan cuba mengupas secara santai mengenai sejarah pilihan raya, isu semasa yang membelenggu rakyat Sabah, kedudukan parti politik utama, serta ramalan bagi PRN akan datang.

Sejarah Pilihan Raya Negeri Sabah

• Evolusi Politik Sabah Sejak Merdeka

Sejak penyertaan Sabah dalam Malaysia pada tahun 1963, pelbagai parti politik telah ditubuhkan dan memainkan peranan penting dalam landskap politik negeri. Berikut adalah senarai beberapa parti politik utama yang pernah wujud di Sabah sejak 1963:

1. United Sabah National Organisation (USNO): Ditubuhkan pada tahun 1961, USNO merupakan antara parti terawal di Sabah dan memainkan peranan penting dalam membawa Sabah ke dalam Malaysia.

2. Parti Pasok Momogun (PPM): Ditubuhkan pada tahun 1962, parti ini mewakili kepentingan etnik Kadazan-Dusun.

3. Sabah Chinese Association (SCA): Parti yang mewakili komuniti Cina di Sabah pada era 1960-an.

4. United Pasokmomogun Kadazan Organisation (UPKO): Ditubuhkan pada tahun 1964, UPKO adalah gabungan antara PPM dan beberapa parti lain untuk mewakili masyarakat Kadazan-Dusun.

5. Parti Berjaya (BERJAYA): Ditubuhkan pada tahun 1977, BERJAYA mengambil alih pemerintahan negeri daripada USNO pada tahun 1976.

6. Parti Bersatu Sabah (PBS): Ditubuhkan pada tahun 1985, PBS memerintah Sabah selepas memenangi pilihan raya negeri pada tahun yang sama.

7. United Malays National Organisation (UMNO): UMNO mula melebarkan sayapnya ke Sabah pada tahun 1991 dan menjadi parti dominan dalam politik negeri untuk beberapa dekad.

8. Parti Warisan Sabah (WARISAN): Ditubuhkan pada tahun 2016, WARISAN menjadi parti utama yang memerintah Sabah selepas pilihan raya negeri 2018.

9. Gabungan Rakyat Sabah (GRS): Ditubuhkan pada tahun 2020, GRS adalah gabungan beberapa parti tempatan yang kini memerintah Sabah.

10. Parti Solidariti Tanah Airku (STAR): Parti tempatan yang memainkan peranan dalam politik Sabah sejak penubuhannya.

11. Parti Maju Sabah (SAPP): Ditubuhkan pada tahun 1994, SAPP adalah parti politik tempatan yang pernah menjadi komponen Barisan Nasional sebelum keluar pada tahun 2008.

12. Parti Liberal Demokratik (LDP): Ditubuhkan pada tahun 1989, LDP adalah parti politik yang berasaskan komuniti Cina di Sabah.

13. Parti Cinta Sabah (PCS): Parti tempatan yang ditubuhkan untuk memperjuangkan hak dan kepentingan rakyat Sabah.

14. Parti Harapan Rakyat Sabah (PHRS): Parti tempatan yang turut serta dalam gabungan GRS.

15. Parti Kesejahteraan Demokratik Masyarakat (KDM): Parti politik tempatan yang ditubuhkan untuk mewakili kepentingan masyarakat Kadazan-Dusun-Murut.

16. Parti Bangsa Malaysia (PBM): Parti politik yang turut mempunyai cawangan di Sabah dan terlibat dalam politik negeri.

17. Parti Perpaduan Rakyat Sabah (PPRS): Parti tempatan yang ditubuhkan untuk memperjuangkan perpaduan dan hak rakyat Sabah.

18. Parti Impian Rakyat Sabah: Parti tempatan yang mempunyai misi perjuangan untuk memperjuangkan hak dan perpaduan rakyat sabah.

• Kejatuhan dan Kebangkitan Parti Politik

Setiap PRN Sabah sering menyaksikan peralihan kuasa yang dramatik. Contohnya, PRN 1994 menyaksikan kejatuhan PBS walaupun mereka menang majoriti kerusi, manakala PRN 2020 memperlihatkan kebangkitan GRS selepas pertarungan sengit dengan Warisan.

• Isu Semasa & Kebimbangan Rakyat

Hak Autonomi dan Perjanjian Malaysia 1963 (MA63)

 

Isu MA63 kekal sebagai perdebatan utama, dengan rakyat Sabah menuntut lebih banyak hak autonomi dalam pentadbiran serta hasil negeri. Keputusan kerajaan persekutuan dalam pelaksanaan MA63 akan menjadi faktor utama dalam menentukan kecenderungan pengundi.

Ekonomi dan Kos Sara Hidup

 

Sabah masih berada dalam kategori negeri termiskin di Malaysia, selain dengan kadar pengangguran yang tinggi. Pada tahun terkini, Sabah mencatatkan kadar pengangguran tertinggi di Malaysia dengan seramai 169,800 orang atau meliputi 29 peratus daripada 588,700 jumlah penganggur di seluruh negara. Isu seperti harga barangan, peluang pekerjaan, dan pembangunan luar bandar adalah antara faktor utama yang membentuk persepsi rakyat terhadap kerajaan sedia ada.

Infrastruktur dan Kemudahan Asas

 

Rakyat Sabah masih berdepan dengan masalah asas seperti jalan raya yang teruk, bekalan air bersih yang tidak pernah selesai, serta isu elektrik yang tidak stabil terutama di kawasan pedalaman. 

Kerajaan negeri Sabah, melalui Jabatan Air Negeri Sabah (JANS), telah memperuntukkan RM300.25 juta untuk melaksanakan 20 projek keutamaan sebagai langkah penyelesaian jangka pendek bagi mengatasi isu bekalan air di negeri ini. Projek-projek tersebut merangkumi penggantian pam air dan alat jana kuasa di loji-loji rawatan air serta peningkatan kapasiti bagi muka sauk dan loji rawatan air. Pelaksanaan projek-projek ini dijangka dapat mengurangkan kadar Air Tidak Berhasil (NRW) daripada 59.57% kepada 53% dalam tempoh 24 bulan. Diharapkan ianya menjadi penyelesai jangka pendek sementara mengharapkan penyelesaian jangka panjang. Namun, laporan Ketua Audit Negara (LKAN) Tahun 2024 Siri 2 menyatakan bahawa Projek Bekalan Air Luar Bandar (BALB) di Sabah masih belum mencapai objektif yang ditetapkan, menyebabkan penduduk luar bandar terus berdepan dengan gangguan bekalan air. Pembangunan infrastruktur yang lebih mampan menjadi tuntutan utama rakyat menjelang PRN.

Di samping itu, kerajaan Sabah dan Persekutuan menyasarkan untuk membekalkan elektrik ke seluruh kawasan luar bandar Sabah menjelang 2035 melalui Projek Bekalan Elektrik Luar Bandar (BELB) yang bertujuan mencapai 99.99% liputan bekalan elektrik di kawasan tersebut. Kerajaan negeri Sabah juga membuka peluang kepada mana-mana syarikat yang berminat untuk meneroka Tenaga Boleh Diperbaharui di Sabah. Peluang ini diharap dapat membantu sedikit sebanyak dalam penyelesaian bekalan elektrik yang tidak stabil ini.

Parti dan Pemain Politik Utama

Gabungan Rakyat Sabah (GRS)

Gabungan Rakyat Sabah (GRS) kini terdiri daripada lapan parti komponen berikut:

• Parti Gagasan Rakyat Sabah (PGRS)
• Parti Bersatu Sabah (PBS)
• Parti Solidariti Tanah Airku (STAR)
• Parti Maju Sabah (SAPP)
• Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO)
• Parti Harapan Rakyat Sabah (PHRS)
• Parti Liberal Demokratik (LDP)
• Parti Cinta Sabah (PCS)

Perubahan ini berlaku selepas pemimpin Parti Pribumi Bersatu Malaysia (Bersatu) di Sabah, termasuk Ketua Menteri Datuk Seri Hajiji Noor, meninggalkan parti tersebut dan menubuhkan PGRS. Hajiji Noor kini mengetuai GRS sebagai Pengerusi dan juga Ketua Menteri Sabah. Selain itu, LDP dan PHRS telah diterima sebagai parti komponen GRS pada April 2023. Prestasi GRS dalam penggal ini akan menentukan sejauh mana rakyat masih memberikan sokongan.

Parti Warisan

Warisan, di bawah pimpinan Datuk Seri Shafie Apdal, masih merupakan antara kuasa besar dalam politik Sabah. Mereka berusaha untuk mendapatkan kembali tampuk kepimpinan dengan membawa isu hak Sabah sebagai agenda utama. Malahan mereka juga mahukan Gabungan Parti Tempatan  yang akan menerajui kerajaan nanti. 

Pakatan Harapan (PH) dan Barisan Nasional (BN)

PH dan BN turut memainkan peranan dalam PRN Sabah, walaupun sokongan mereka tidak sekuat parti tempatan. Kerjasama mereka dengan parti-parti lain akan menjadi faktor penentu dalam pembentukan kerajaan baru. 

Ramalan & Analisis PRN Akan Datang

Faktor Penentu Kemenangan

Beberapa faktor penting yang akan mempengaruhi keputusan PRN termasuklah prestasi kerajaan negeri semasa, isu nasional yang memberi kesan kepada rakyat Sabah, serta kekuatan jentera kempen parti.

Peranan Undi Belia dan Pengundi Atas Pagar

Undi belia semakin penting dengan pelaksanaan Undi18. Pengundi atas pagar juga akan menjadi kumpulan penentu dalam memastikan kemenangan mana-mana pihak. Secara jujurnya saya perhatikan, Warisan banyak memberi tumpuan kepada golongan ini.

Pandangan Rakyat & Media Sosial

Suara Rakyat di Media Sosial

Perbincangan di platform seperti Facebook dan TikTok memainkan peranan besar dalam membentuk pendapat umum. Kempen politik kini banyak bergantung kepada media sosial untuk menyebarkan maklumat serta menarik sokongan pengundi. Penilaian saya sehingga kini, Warisan masih mempunyai kekuatan dalam menggunakan kelebihan media sosial.

Bagaimana Media Sosial Mempengaruhi Sentimen Pengundi

Dengan trend digital yang semakin berkembang, perang propaganda politik kini beralih ke platform dalam talian. Persepsi pengundi boleh berubah dengan cepat berdasarkan isu yang tular dan cara pemimpin menangani isu tersebut.

PRN Sabah yang akan datang dijangka menjadi salah satu pilihan raya paling sengit dalam sejarah negeri. Dengan pelbagai isu yang masih membelenggu rakyat serta pertarungan antara parti politik utama, keputusan PRN ini bakal memberi kesan besar kepada masa depan Sabah. Kepekaan rakyat dalam memilih pemimpin yang mampu membawa perubahan sebenar akan menjadi faktor utama dalam menentukan hala tuju negeri ini.

Read more...

Adakah Iranun Perlu Parti Politik Sendiri?

Gambar Sekadar Hiasan

Dalam landskap politik Sabah, masyarakat Iranun sering menjadi sebahagian daripada dinamika kuasa yang lebih besar. Walaupun bukan kumpulan majoriti, mereka mempunyai warisan politik yang kukuh serta pemimpin yang berpengaruh. Namun, persoalan sama adakah masyarakat Iranun memerlukan parti politik sendiri terus menjadi perbincangan yang relevan. Adakah sebuah parti khusus untuk Iranun dapat memperkasakan suara mereka, atau adakah ia hanya akan menyebabkan perpecahan politik yang lebih besar?

Selain itu, dengan kepimpinan Tan Sri Datuk Seri Panglima Pandikar Amin Mulia dalam USNO Baru, wujud juga persoalan sama ada USNO kini boleh dianggap sebagai parti yang secara tersiratnya mewakili masyarakat Iranun. Artikel ini akan mengupas secara mendalam pro dan kontra penubuhan parti politik Iranun serta menganalisis kedudukan USNO dalam konteks politik masyarakat Iranun di Sabah.

Kelebihan Penubuhan Parti Politik Iranun

1. Perwakilan Politik yang Lebih Kuat

• Dengan adanya parti sendiri, masyarakat Iranun boleh memastikan suara mereka lebih lantang dalam perbincangan dasar.
• Isu-isu yang khusus kepada masyarakat Iranun, seperti hak tanah adat dan pembangunan ekonomi setempat, boleh diperjuangkan dengan lebih efektif.

2. Pemeliharaan Identiti Budaya

   • Parti politik sering berfungsi sebagai platform untuk memperkasakan budaya dan bahasa sesuatu kaum.
   • Iranun dapat menggunakan parti mereka untuk memperkukuhkan identiti mereka di Sabah, sama seperti parti-parti etnik lain di Malaysia.

3. Meningkatkan Kesedaran Politik Generasi Muda

   • Parti ini boleh menjadi alat untuk menarik lebih ramai anak muda Iranun ke dalam arena politik.
   • Masyarakat Iranun boleh membina kepimpinan masa depan dengan menyalurkan bakat muda mereka melalui parti ini.

Kekurangan Penubuhan Parti Politik Iranun

1. Fragmentasi Politik

   • Dalam sistem politik yang sudah mempunyai banyak parti, sebuah lagi parti kecil mungkin akan menyebabkan perpecahan undi.
   • Iranun boleh kehilangan pengaruh dalam gabungan yang lebih besar jika bergerak secara sendirian.

2. Kesukaran Mendapat Sokongan Meluas

   • Parti berasaskan kaum sering menghadapi cabaran dalam mendapatkan sokongan daripada kumpulan lain.
   • Ini boleh menyukarkan parti Iranun untuk mencapai kemenangan besar dalam pilihan raya.

3. Kos dan Sumber Terhad

   • Untuk membentuk dan mengendalikan sebuah parti politik, diperlukan sumber kewangan yang besar.
   • Iranun mungkin sukar mendapatkan dana dan sokongan infrastruktur untuk memastikan parti mereka bertahan.

Kedudukan Tan Sri Pandikar Amin Mulia dalam USNO Baru

Sejarah USNO dan Peranan Semasa

USNO (United Sabah National Organisation) pernah menjadi kuasa besar dalam politik Sabah sebelum dibubarkan pada tahun 1991. Namun, usaha untuk menghidupkan kembali USNO telah berjaya, dan kini di bawah kepimpinan Tan Sri Pandikar Amin Mulia.

Beliau merupakan tokoh politik yang berpengalaman, pernah menjawat jawatan sebagai Speaker Dewan Rakyat dan juga Menteri di peringkat persekutuan. Dengan latar belakangnya sebagai seorang Iranun, ada yang melihat kepimpinannya dalam USNO sebagai satu langkah bagi masyarakat Iranun mendapatkan semula kekuatan politik.

Adakah USNO Parti Iranun?

Walaupun presidennya adalah seorang Iranun, USNO tidak boleh dianggap sebagai parti khusus untuk masyarakat Iranun sahaja. Ini kerana:

1. USNO Berasaskan Kepelbagaian Kaum

   • USNO ditubuhkan sebagai parti yang mewakili seluruh rakyat Sabah tanpa mengira kaum.
   • Ia memiliki sejarah sebagai parti politik yang memperjuangkan kepentingan rakyat Sabah secara keseluruhan.

2. Keahlian Merentasi Kaum

   • Walaupun ada ramai ahli USNO dari kalangan Iranun, parti ini turut disertai oleh kaum lain seperti Bajau, Kadazan-Dusun, Ubian, Suluk dan lain-lain.

3. Fokus yang Lebih Besar

   • USNO kini lebih menumpukan kepada isu-isu besar di Sabah seperti hak autonomi negeri, pembangunan luar bandar, dan kedudukan Sabah dalam Persekutuan Malaysia.

Adakah Iranun perlu parti politik sendiri? Jawapannya pada saya "tidak mudah". Walaupun memiliki parti sendiri boleh memperkasakan suara kita, ia juga membawa cabaran besar seperti perpecahan undi dan kekangan sumber. Sebaliknya, Iranun juga boleh terus memperkukuhkan kedudukan mereka dalam parti sedia ada seperti USNO, UMNO, PGRS, STAR, PBS, PCS, BERSATU, PKR, AMANAH, WARISAN, atau parti-parti lain yang boleh memberikan mereka platform lebih besar.

Kepimpinan Tan Sri Pandikar Amin Mulia dalam USNO menunjukkan bahawa masyarakat Iranun tidak semestinya memerlukan parti politik berasingan untuk memperoleh pengaruh. Sebaliknya, mereka boleh terus menggunakan kedudukan strategik dalam parti-parti sedia ada untuk memastikan suara mereka didengari.

Pilihan terletak di tangan masyarakat Iranun sendiri, sama ada mereka ingin membentuk entiti politik sendiri atau terus berjuang dalam parti arus perdana. Yang penting, penyertaan aktif dalam politik harus terus dipertingkatkan agar masa depan Iranun dalam politik Sabah lebih terjamin.

Read more...

Bagaimana Masa Depan Politik Iranun Di Sabah

Masyarakat Iranun memainkan peranan penting dalam landskap politik negeri ini. Dengan sejarah yang kaya dan budaya yang unik, masa depan politik mereka bergantung kepada pelbagai faktor, termasuk penglibatan generasi muda, peranan organisasi masyarakat, dan hubungan dengan kumpulan etnik lain.

Sejak tahun 1960-an, masyarakat Iranun telah aktif dalam politik Sabah. Mereka terlibat dalam pelbagai parti politik dan telah menyumbang kepada pembangunan negeri. Pelbagai sejarah terukir dan pelbagai cerita diturunkan dari generasi ke generasi mengenai perjuangan dalam politik samada mereka yang terlibat itu secara berkumpulan ataupun individu. 

Generasi muda Iranun memainkan peranan penting dalam menentukan masa depan politik suku mereka. Penglibatan aktif mereka dalam politik dapat memastikan suara masyarakat Iranun didengar dan kepentingan mereka diambil kira dalam pembuatan dasar. Ini menunjukkan perlunya usaha untuk meningkatkan penglibatan politik dalam kalangan belia Iranun. Pendedahan perlu dibuat lebih awal, dan kepimpinan itu bukan semua ada pada diri kita. 

Selain itu, Organisasi masyarakat juga memainkan peranan penting dalam memperkukuh identiti dan perpaduan komuniti Iranun. Penubuhan wadah baru yang bebas dari cengkaman politik kepartian dapat membantu menyatukan masyarakat Iranun dan mengelakkan perpecahan akibat perbezaan politik. Seperti yang dinyatakan dalam perbincangan sebelum ini, wadah baru perlu diwujudkan agar jauh dari persepsi negatif dan bebas dari cengkaman politik kepartian. 

Di samping itu juga, Dalam masyarakat majmuk seperti Sabah, hubungan harmoni antara pelbagai etnik amat penting untuk mengekalkan kestabilan politik dan sosial. Peranan kaum minoriti dalam mengekalkan keharmonian dihargai, dan sumbangan mereka dalam pelbagai bidang, termasuk sukan, telah mengukuhkan perpaduan antara kaum di negeri ini.  Oleh itu, masyarakat Iranun perlu terus bekerjasama dengan kumpulan etnik lain untuk memastikan masa depan politik yang cerah. Kita tidak boleh bergantung kepada Suku Iranun sendiri kerana kita adalah suku minoriti.

Oleh itu, Masyarakat Iranun sebenarnya menghadapi beberapa cabaran dalam politik, termasuk perpecahan dalaman dan kurangnya penglibatan belia. Untuk mengatasi cabaran ini, beberapa strategi boleh diambil:

1. Pendidikan Politik: Menyediakan program pendidikan politik untuk belia Iranun bagi meningkatkan kesedaran dan minat mereka dalam politik.

2. Pengukuhan Organisasi Masyarakat: Menubuhkan organisasi yang bebas dari pengaruh politik kepartian untuk menyatukan masyarakat Iranun dan memperjuangkan kepentingan mereka.

3. Kerjasama Antara Etnik: Meningkatkan kerjasama dengan kumpulan etnik lain untuk mengekalkan keharmonian dan kestabilan politik.

Dengan melaksanakan strategi-strategi ini, saya yakin masyarakat Iranun dapat memastikan masa depan politik yang lebih cerah dan terus menyumbang kepada pembangunan Sabah.

Read more...

Iranun dan Pemimpin Berpengaruh dalam Politik Sabah

Masyarakat Iranun, yang kebanyakannya menetap di pesisir pantai daerah Kota Belud serta beberapa daerah lain seperti Tunku, memiliki kebudayaan, adat, sistem politik, dan sistem kemasyarakatan tersendiri. Secara keseluruhannya, mereka merupakan penganut agama Islam.

Sejarah dan Penglibatan Awal dalam Politik

Sejak tahun 1960-an hingga 1994, masyarakat Iranun telah terlibat aktif dalam politik Sabah. Persaingan politik di peringkat akar umbi antara pemimpin Iranun dalam parti-parti politik mencerminkan semangat dan keinginan mereka untuk memainkan peranan penting dalam pembangunan negeri.

Tokoh-Tokoh Berpengaruh

1. Tan Sri Datuk Seri Panglima Pandikar Amin Mulia: Beliau merupakan tokoh politik yang dihormati, pernah memegang jawatan sebagai Yang di-Pertua Dewan Rakyat Malaysia. Kepimpinannya di peringkat nasional telah menaikkan imej masyarakat Iranun dan menjadi inspirasi bagi generasi muda.

2. Datu Ampuan Iranun Pinjaman Hassin: Beliau merupakan "regu" politik (dalam konteks politik Iranun) Tan Sri Panglima Pandikar Amin Mulia sebelum ini. Perjuangan beliau sesuatu yang amat dramatik sehingga dikhabarkan bahawa beliau hampir kehilangan nyawa demi sebuah perjuangan. Mungkin faktor usia, beliau kini hanya menjadi rujukan kepada anak- anak muda yang baru berjinak-jinak dengan politik. 

3. Datuk Almudin Kaida: Sebagai wakil masyarakat Iranun yang sealiran dengan parti pemerintah, beliau mendapat sokongan komuniti dalam usaha memperjuangkan hak dan kepentingan mereka, namun kini perjuangan  beliau mula nampak kelesuan setelah pengunduran beliau dari parti PBS untuk bertanding bebas.

4. Arwah Dr. Datu Bandira Datu Alang: Seorang budayawan Islam Sabah yang aktif dalam kesusasteraan dan bahasa sebelum terjun ke dunia politik. Beliau pernah menjadi pemimpin UMNO pada peringkat awal sebelum memilih untuk bersama PAS kerana kecenderungannya kepada perjuangan Islam.

Walaupun masyarakat Iranun merupakan kaum minoriti di Sabah, penglibatan mereka dalam pelbagai bidang, termasuk politik, amat bermakna dan mengagumkan. Namun, terdapat cabaran-cabaran terkait perasaan seperti perasaan dengki dan meragui seseorang yang ikhlas memperjuangkan bangsanya, sering mendapat tempat dikalangan mereka yang tidak senang melihat orang lain berjaya. Sebenarnya, Tabiat buruk ini bukan sahaja berlaku dikalangan masyarakat Iranun, bahkan juga dikalangan suku kaum yang lain juga. Fenomena ini perlu ditangani untuk memastikan kesinambungan kepimpinan yang berwibawa dalam masyarakat Iranun.

Secara keseluruhan, masyarakat Iranun telah menunjukkan kesungguhan dan ketabahan dalam mengharungi arus modenisasi di Malaysia dan Sabah khususnya. Dengan kepimpinan yang berwibawa dan sokongan padu dari komuniti, mereka berpotensi untuk terus memainkan peranan penting dalam politik dan pembangunan negeri. 

Read more...

TOKOH POLITIK SUKU IRANUN

Tan Sri Datuk Seri Panglima Pandikar Amin Haji Mulia dilahirkan pada 17 September 1955 di sebuah kampung terpencil iaitu Kg. Rampayan laut di Kota Belud, Sabah. Beliau berasal daripada keluarga petani Iranun yang mempunyai latar belakang sederhana.

Pendidikan awalnya bermula di sekolah rendah di kampung halamannya. Beliau kemudian melanjutkan pelajaran ke Sabah College di Kota Kinabalu, sebuah sekolah menengah elit yang berprestij di negeri tersebut.

Setelah menamatkan pendidikan menengah, Pandikar Amin meneruskan pengajian tinggi di luar negara. Beliau memperoleh ijazah dalam bidang undang-undang dari Wolverhampton Polytechnic dan seterusnya menjadi ahli Lincoln's Inn di London.

Sekembalinya ke Malaysia, beliau memulakan kerjaya sebagai peguam sebelum menceburi bidang politik. Pada tahun 1982, beliau menjadi Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) bagi kawasan Usukan di Sabah, memegang jawatan tersebut selama satu penggal sehingga 1985.

Pada tahun 1986, beliau dilantik sebagai Speaker Dewan Undangan Negeri Sabah, menjadikannya individu pertama dan anak Iranun pertama yang memegang jawatan tersebut tanpa menjadi ADUN.

Pada tahun 1989, bersama beberapa pemimpin lain, beliau menubuhkan Angkatan Keadilan Rakyat (AKAR), sebuah parti politik berasaskan etnik di Sabah. Beliau berkhidmat sebagai presiden AKAR sehingga parti tersebut dibubarkan pada tahun 2002 untuk membolehkan ahlinya menyertai UMNO.

Dalam tempoh tersebut, beliau juga berkhidmat sebagai Senator dan Menteri di Jabatan Perdana Menteri dari tahun 1999 hingga 2002.

Pada tahun 2008, Pandikar Amin dilantik sebagai Yang di-Pertua Dewan Rakyat Malaysia, menjadikannya individu pertama juga anak Iranun Pertama dari Sabah yang memegang jawatan tersebut. Beliau berkhidmat sebagai Speaker sehingga tahun 2018.

Selepas itu, beliau terlibat dalam usaha menghidupkan semula Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO) dan dilantik sebagai presiden USNO Baru pada Februari 2021.

Sepanjang kerjayanya, Pandikar Amin telah menerima pelbagai anugerah dan penghormatan, termasuk gelaran Tan Sri pada tahun 2002.

Beliau juga dikenali sebagai tokoh yang memperjuangkan hak dan kepentingan masyarakat Iranun di Sabah. Tidak boleh dinafikan sumbangan beliau terhadap suku Iranun terutama dalam membantu soal pendidikan apatahlagi didalam kesusahan, saya yakin sosok tubuh ini sentiasa membantu bila didiperlukan.

Kepimpinannya dalam politik Malaysia, terutama dalam memperkukuhkan peranan Sabah dalam politik nasional, menjadikannya figura penting dalam sejarah politik negara. 

NAMA Pandikar Amin Haji Mulia tidak akan terpadam sampai bila-bila dan setiasa terpahat dalam sejarah bangsa Iranun itu sendiri. Jika tokoh lain kita boleh terima peranan dan sumbangannya kepada bangsanya dan negaranya, kenapa pula kita suku minoriti menidakan sumbangan beliau. Sejarah sudah terpahat, rezeki beliau untuk didendangkan sebagai "Pahlawan Iranun".

Read more...

Penyertaan Masyarakat Iranun dalam Politik di Sabah

Masyarakat Iranun di Kota Belud mempunyai sejarah politik yang kaya, dengan tokoh-tokoh seperti Tan Sri Datuk Seri Panglima Pandikar Amin Haji Mulia memainkan peranan penting dalam memperjuangkan hak dan kepentingan komuniti mereka.

Untuk meningkatkan penyertaan politik masyarakat Iranun di Sabah, pada hemat saya ada beberapa langkah perlu diambil:

1. Pendidikan Politik dan Kesedaran Sivik: Menyediakan program pendidikan politik yang komprehensif dapat membantu masyarakat Iranun memahami hak dan tanggungjawab mereka sebagai warganegara. Ini termasuk pendedahan mengenai proses pilihan raya, fungsi kerajaan, tanggungjawab Wakil Rakyat yang di pilih dan kepentingan penglibatan dalam pembuatan keputusan.

2. Penglibatan dalam Organisasi Politik: Menggalakkan masyarakat Iranun untuk menyertai parti politik atau menubuhkan organisasi yang mewakili kepentingan mereka. Ini membolehkan suara mereka didengar dan kepentingan komuniti diambil kira dalam dasar-dasar kerajaan.

3. Pembangunan Kepimpinan Muda: Menyediakan latihan kepimpinan untuk golongan muda Iranun dapat melahirkan pemimpin masa depan yang berwibawa. Program mentorship dengan pemimpin sedia ada boleh membantu dalam pemindahan ilmu dan pengalaman.

4. Penggunaan Media Sosial: Memanfaatkan platform media sosial untuk menyebarkan maklumat dan meningkatkan kesedaran politik dalam kalangan masyarakat Iranun, terutamanya golongan muda.

Keterlibatan Generasi Muda Iranun dalam Pelbagai Parti Politik di Sabah: Positif atau Negatif?

Generasi muda Iranun kini semakin aktif dalam pelbagai parti politik di Sabah. Keterlibatan ini mempunyai kedua-dua implikasi positif dan negatif:

Positif:

• Pengalaman dan Pendedahan: Menyertai pelbagai parti politik memberikan generasi muda Iranun peluang untuk memahami dinamika politik negeri dan negara, serta memperoleh pengalaman berharga dalam kepimpinan dan pengurusan.

• Jaringan Sosial: Penglibatan dalam pelbagai parti membolehkan mereka membina rangkaian dengan individu dari latar belakang berbeza, memperluas perspektif dan peluang kerjaya.

• Perwakilan Kepentingan Komuniti: Dengan berada dalam pelbagai platform politik, mereka dapat memperjuangkan isu-isu yang relevan kepada masyarakat Iranun, memastikan suara komuniti didengar di peringkat pembuat dasar.

Negatif:

• Perpecahan Komuniti: Keterlibatan dalam parti politik yang berbeza boleh menyebabkan perpecahan dalam kalangan masyarakat Iranun jika tidak diurus dengan baik, terutama jika terdapat perbezaan ideologi yang ketara.

• Ketidakstabilan Sokongan Politik: Penyebaran sokongan politik dalam kalangan generasi muda Iranun ke pelbagai parti mungkin melemahkan kekuatan politik komuniti secara keseluruhan, menjadikannya sukar untuk mencapai konsensus dalam isu-isu penting.

• Pengaruh Luar: Terdapat risiko bahawa penglibatan dalam pelbagai parti boleh menyebabkan generasi muda terpengaruh oleh agenda luar yang tidak selari dengan kepentingan komuniti Iranun.
  

Penyertaan aktif masyarakat Iranun dalam politik, khususnya di Kota Belud, adalah penting untuk memastikan kepentingan dan hak komuniti terpelihara. Walaupun keterlibatan generasi muda Iranun dalam pelbagai parti politik membawa manfaat seperti pengalaman dan jaringan sosial, adalah penting untuk mengurus potensi negatif seperti perpecahan komuniti. Oleh itu, pendekatan yang seimbang dan strategik diperlukan untuk memaksimumkan manfaat sambil meminimumkan risiko, memastikan masyarakat Iranun terus maju dalam landskap politik Sabah.

Read more...